نماتدهای بیمارگر حشرات

نماتدهای بیمارگر حشرات، عوامل طبیعی برای کنترل بیولوژیکی آفات هستند که در انتخاب میزبان بسیار اختصاصی عمل می‏کنند و به حشرات مفید، انسان یا حیوانات آسیبی نمی‌رسانند. علاوه بر این، طیف وسیعی از آفات توسط این نماتدها مورد هدف قرار می‏گیرند که شامل لارو سرخرطومی ها، کرم مفتولی، کرم سفید ریشه، لارو پروانه ها و مگس ها (مانند مگس پیاز، مگس لوبیا و...)، پوره تریپس و بسیاری دیگر از آفات ساکن در خاک هستند.

مکانیزم عمل نماتدهای بیمارگر:

1- جست‌وجوی میزبان: این نماتدها به طور فعال میزبان‌های بالقوه خود را جستجو می‌کنند و با شناسایی سیگنال های شیمیایی ساطع شده از حشرات مانند دی اکسید کربن، گرما و مواد شیمیایی خاص، جذب میزبان خود می شوند.

2- نفوذ: پس از پیدا کردن میزبان مناسب، نماتدها از طریق منافذ طبیعی حشرات مانند دهان، اسپیراکل ها (لوله های تنفسی حشرات)، مقعد یا نواحی نرم کوتیکول وارد بدن آنها می شوند. علاوه بر این، برخی از این نماتدها آنزیم هایی را به منظور هضم و نرم شدن کوتیکول میزبان ترشح کرده و از این طریق وارد بدن حشره می شوند.

3- آزاد شدن باکتری های همزیست: نماتدها به محض ورود به میزبان، باکتری های همزیست خود مانند Xenorhabdus یا Photorhabdus را به داخل حفره بدن حشره آزاد می کنند.

4- عفونت باکتریایی: باکتری های آزاد شده به سرعت تکثیر شده، سموم و ترکیبات ضد میکروبی ترشح می کنند و موجب بی حرکت شدن میزبان و در نهایت از بین رفتن آن طی چند روز می شوند.

5- تغذیه و تولید مثل نماتد: نماتدها از باکتری های در حال تکثیر تغذیه کرده و مواد مغذی آزاد شده توسط آنها را جذب می‏کنند. بنابراین، همانطور که جمعیت باکتریایی در حشره میزبان به تکثیر خود ادامه می دهد، جمعیت نماتد نیز بیشتر می شود.

6- خروج از بدن میزبان: پس از مصرف بافت های حشره میزبان و باکتری ها، هزاران نماتد جدید از بدن حشره مرده خارج می‏شود که آماده جستجوی میزبان های جدید و ادامه چرخه هستند.

گونه های نماتدهای بیمارگر حشرات:

چندین گونه از نماتدهای مفید در کنترل بیولوژیکی آفات استفاده می شوند شامل:

Steinernema feltiae: این گونه مقاوم به سرما که در برابر طیف وسیعی از آفات ساکن در خاک، از جمله مگس قارچ، آفات ریشه، سرخرطومی ها و سایر لاروهای حشرات مؤثر می باشد، به منظور کنترل آفات در گلخانه استفاده می شود.

Steinernema carpocapsae: این گونه به دلیل اثربخشی در برابر آفاتی مانند کرم مفتولی، لارو پروانه های مختلف و لارو سرخرطومی و سوسک ها شناخته شده است و توانایی آن در سازگاری با دماهای مختلف، آن را به انتخاب خوبی برای کنترل لارو پروانه ها در محصولات مختلف تبدیل کرده است.

Heterorhabditis bacteriophora: این گونه نماتد به ویژه در برابر حشرات ساکن در خاک مانند لارو سوسک ژاپنی، لارو سوسک ها و سرخرطومی ریشه مؤثر بوده و در برنامه مدیریت آفات سبزیجات، زغال اخته و ... استفاده می شود.

مزایای استفاده از نماتدها در کنترل آفات:

1- تأثیر سریع

2- عدم ایجاد مقاومت در آفات

3- قابل اجرا با تجهیزات محلول پاشی معمولی

4- سازگار با اکثر آفت کش ها

5- عدم ایجاد بقایا در محیط زیست

6- کاهش مصرف آفت کش های شیمیایی

7- کاربرد آسان به صورت خاک مصرف یا محلول پاشی (در رطوبت نسبی بیشتر از 75 درصد) بسته به آفت مورد نظر

منابع:

https://www.koppert.co.uk/crop-protection/biological-pest-control/beneficial-nematodes/